چرا بعضی از مردم والدین بهتری نسبت به دیگران هستند؟ مشخص شده که بعضی زنان و مردان، نسبت به دیگران، هورمون‌های عشق بیشتری دارند. اکسی‌توسین به عنوان هورمون «عشق‌ورزیدن» شناخته می‌شود. این هورمون باعث می‌شود هم مردان و هم زنان، والدین بهتری باشند و در کل بهتر از دیگران عشق بورزند.

محقیقین از دهه‌ها قبل می‌دانستند که حیواناتی با اکسی‌توسین کمتر، از فرزندانشان کمتر مراقبت می‌کنند و رفتارهایی که نشان دهنده علاقه و توجه آن‌هاست مانند لیس زدن و تیمار کردن فرزندانشان را کمتر نشان می‌دهند. اما تحقیقات زیادی روی انسان‌ها و میزان اکسی‌توسین آن‌ها تا قبل از دهه‌ی گذشته انجام نشده بود.

نتایج تحقیقات بسیار جالب توجه است. دانشمندان به این نتیجه رسیده‌اند که میزان اکسی‌توسین زنان طی سه ماهه‌ی اول بارداری، میزان صمیمیت ارتباط مادر و نوزاد را طی ماه اول تولد پیشبینی می‌کند.

علاوه بر این مادرهایی که در طول بارداری و پس از زایمان میزان اکسی‌توسین بیشتری ترشح می‌کنند، رفتارهای بیشتری که نشان‌دهنده‌ی رابطه‌ا‌ی نزدیک‌تر با فرزندانشان است، بروز می‌دهند. مانند خواندن شعری مخصوص برای فرزندشان، شیر دادن و حمام کردن آن‌ها به شکلی بخصوص، یا توجه بیشتر به نوزادشان. به بیان ساده، هرچه بدن شما اکسی‌توسین بیشتری ترشح کند، شما عشق و توجه بیشتری نسبت به فرزندتان حس می‌کنید.

نکته جالب توجه اینجاست که این موضوع در رابطه با پدرها هم صادق است. هرچه بدن پدر اکسی‌توسین بیشتری ترشح کند، پدر عشق و توجه بیشتری نسبت به فرزندانش نشان می‌دهد. و هرچه پدر عشق بیشتری نسبت به فرزندش بروز دهد، نوزادش هم از طریق نگا‌ه و بازی واکنش بهتری به او نشان می‌دهد.

پس سوال مهمی که بوجود می‌آید این است که اگر بدن شما مقدار زیادی اکسی‌توشین ترشح نمی‌کند، سرنوشت شما مقدر شده که والدین ناموفقی باشید و فرزندانتان از حق طبیعی‌شان محروم خواهند بود؟ یا راه‌هایی برای افزایش ترشح اکسی توسین وجود دارد؟

خبر بد این است که نمی‌توان برای افزایش میزان اکسی‌توسین خون، قرص اکسی‌توسین مصرف کرد. به این دلیل که اکسی‌توسین تنها از طریق اسپری‌های بینی قادر است از سد خون/مغز انسان عبور کند. و استفاده طولانی مدت از اسپری اکسی‌توسین اثرات مخربی روی مغز انسان بجا می‌گذارد.

اما خبر خوب این است که شما به راحتی می‌توانید مغزتان را وادار کنید تا دستور ترشح اکسی‌توسین را صادر کند.

همه‌ی ما هر روز، می‌توانیم میزان اکسی‌توسین خونمان را افزایش دهیم. فعالیت‌هایی که به بدن شما کمک می‌کند اکسی‌توسین بیشتری ترشح کند: مدیتیشن، ارتباط احساسی عمیق با انسانی دیگر، یوگا، ورزش، ماساژ، دعا، عشق به یک حیوان، حضور در جعم‌هایی که از بودن با آن‌ها لذت می‌برید، رابطه‌ی جنسی همراه با عشق، آواز خواندن، رقصیدن، باغبانی، فعالیت‌های داوطلبانه، عشق به فرزندتان، …

شما می‌توانید این لیست را با فعالیت‌های دیگری که از آن‌ها لذت می‌برید تکمیل کنید. در صدر این لیست ارتباط عاشقانه با افراد صمیمی اطرافتان قرار می‌گیرد، از والدین گرفته تا فرزندان و دوستان. ساده بگوییم وقتی عشق می‌ورزیم بدن ما اکسی‌توسین ترشح می‌کند.

و برای افرادی که تازه مادر شده‌اند و در رابطه با میزان ترشح اکسی‌توسین بدنشان کنجکاو هستند، یکی از بهترین راه‌های افزایش میزان ترشح اکسی‌توسین شیر دادن به نوزاد است. این کار نه تنها باعث افزایش میزان اکسی‌توسین خون می‌شود، بلکه بدن گیرنده‌های بیشتری هم تولید می‌کند که به طور دائم حس عشق و توانایی شما در عشق ورزیدن و احساس دوست داشته شدن را بیشتر می‌کند.

خبر بهتر این است که هرچه بدن ما اکسی‌توسین بیشتری ترشح کند، دستگاه عصبی ما گیرنده‌های بیشتری برای اکسی‌توسین تولید می‌کنند.

به این معنی که هرچه اکسی‌توسین خون ما بالاتر باشد، دریافت‌ و جذب آن هم بیشتر خواهد بود، و ما میزان عشق بیشتری احساس می‌کنیم. این یک سیر صعودی است. همانطور که بیتل‌ها می‌گفتند، عشقی که دریافت می‌کنی برابر با عشقی است که انتشار می‌دهی.

منبع: تحقیقات بر اساس آزمایشات روث فلدمن، استاد روانشناسی است، اولین مقاله در نوامبر ۲۰۰۷ در نشریه علمی روانشناسی و دومین مقاله در دسامبر ۲۰۱۲ در نشریه زیستی سای‌چریتی منتشر شد.